Köri, başlıca Pakistan ve Hindistan olmak üzere Güneydoğu Asya mutfağında yer edinen baharat karışımı. İçinde, başlıca zerdeçal ve sumak olmak üzere birçok baharat yer almıştır. Özellikle beyaz etlerin yanında kullanılmaktadır. 1960'lı senelerın sonunda ve 1970'li yılların başında bütün dünyaya yayılmıştır.
Türkçeye Portekizceden geçen[1] köri sözcüğü, Batılı dillere 16. Yüzyılda Tamilce kari sözcüğünden geçmiştir.[2]
• Birden fazla baharat lezzeti ve faydasını bir araya getiren köri, içeriğindeki kurkumin maddesi ile eklem ağrılarına iyi gelir. Eklem iltihabını azaltmaya yardımcı olan madde bununla beraber beyin gelişimini destekler ve özellikle yaşlı insanoğluın ürkütücü rüyası olan Alzheimer hastalığına karşı önleyici görev üstlenir.
• varlıklı bir bileşen olan köri baharatı üzerine meydana getirilen çalışmalar körinin farklı kanser türleri üzerinde iyileşmeyi destekleyici özellik taşıdığını göstermiştir.
• ek olarak düzenli köri tüketen insanlarda kanserin ilerlemesini durduran bir tesiri olduğu belirtilmiştir.
• İçeriğindeki zerdeçal ve zencefil ile sindirim sorunlarını geçirmeye destek sağlar. Özellikle sindirim sistemini düzenleyicidir. Köri mideye dokunur mu diyenler için körinin hazımsızlığa iyi geldiği söylenmelidir. Fakat mide rahatsızlığı olanların tüketmeden önce bir doktora danışması tavsiye edilir.
• Körinin bilinen en dikkat çekici özelliği ise sigaranın zararlarını azaltmasıdır. Sigara kullananlar için mucizevi bir gıda olan köri, içeriğindeki krosin maddesi ile zararlı toksinleri vücuttan atmaya destek verir.
• Köri neye iyi gelir diye merak edenler için öteki bir nokta da karaciğer hastalıklarıdır. Eski çağlardan itibaren karaciğer hastalıklarının tedavisinde kullanılan baharat, kan arttırıcı özelliğe haizdir.
• Baharatın haricinde köri yaprağı faydaları içinde ise gaz giderme tesiri yer alır. Tek başına kullanıldığında sindirim sistemini rahatlatıcı ve ferahlatıcı tesir taşıyan köri yaprağı, cilt ve saç bakımında da kullanılır.
Yemeklere verdiği aromatik tatla, gittikçe yaygınlaşan köri; makarna, çorba benzer biçimde yiyeceklere de katılır. Özellikle körili pilav ve körili patates benzer biçimde tarifler ile masalara gelir. Et yemeklerinde ise eti terbiye etmek için tercih edebileceğiniz en ideal baharat olan köri, kokusuyla sizi adeta masaya çağrı eder.
Köri birçok baharatın karıştırılmasıyla elde edilmiş bir baharattır. Hindistan ve Güneydoğu Asya'da yaygınca kullanılıyor. Serin kuru ve karanlık yerlerde saklanarak tazelği korunuyor. Körinin içinde kimyon biber zerdeçal kişniş karanfil kakule zencefil hintcevizi demirhindi ve acı kırmızı biber bulunmaktadır.
Özellikle sos olarak hazırlanan köri; et yemeklerinde başvuracağınız en leziz tatlardan biridir. Yemeklere verdiği aromatik tatla, gittikçe yaygınlaşan köri; makarna, çorba gibi yiyeceklere katılır. Özellikle körili pilav ve körili patates gibi tarifler ile masalara gelir.
Bir tencereye tereyağını koyup kızdırın. Unu tereyağı ile kokusu çıkıp, renk değiştirinceye kadar kavurun. Peşinden köriyi de ekleyip biraz daha kavurun. Süt, karabiber ve tuzunu da ekledikten sonrasında kısık ateşte kıvamı koyulaşıncaya kadar devamlı karışmasını sağlayarak pişirin.
Hint körileri yağda kavrulmuş kuru baharatlarla yapılır, Tay köreleri ise baharat ve acı biber karışımından oluşan bir macunla adım atar. Köri ve zerdeçal arasındaki fark, köri ve kimyon arasındaki veya köri ve tarçın arasındaki fark ile aynıdır. Bunlardan bir tanesi baharat karışımı, diğerleri ise bireysel baharatlardır.
Köri Satın Al
Taze, yeni mahsül köri satın almak için www.kilistengelsin.com adresimizi ziyaret edebilirsiniz.
Porsiyon Miktarı: 100 g100 g |
|
Kalori (kcal) 325 |
|
Toplam yağ 14 g |
|
Doymuş Yağ 2,2 g |
|
Çoklu Doymamış Yağ 2,6 g |
|
Tekli Doymamış Yağ 6 g |
|
Kolesterol 0 mg |
|
Sodyum 52 mg |
|
Potasyum 1.543 mg |
|
Karbonhidrat 58 g |
|
Diyet Lifi 33 g |
|
Şeker 2,8 g |
|
Protein 13 g |